– Laboratorium Bakteriofagowe

Kierownik zespołu

prof. dr hab. n. med. Andrzej Górski, specjalista chorób wewnętrznych – immunologia kliniczna

(https://orcid.org/0000-0002-0863-6041)

Prof. Andrzej Górski pracuje IITD PAN od 1999 roku, kiedy po pierwszej kadencji rektora Akademii Medycznej w Warszawie, zdecydował się na ubieganie o stanowisko dyrektora Instytutu. Jako kierownik Zakładu Terapii Fagowej i Laboratorium Bakteriofagowego kieruje zespołem prowadzącym unikalne badania nad bakteriofagami, których wyniki są publikowane w wysokiej rangi piśmiennictwie, otwierając nowe możliwości zastosowania leczenia fagami w medycynie. Z jego inicjatywy w 2005 r. powstał unikatowy na skalę światową Ośrodek Terapii Fagowej prowadzący eksperymentalną terapię fagową w leczeniu antybiotykoopornych zakażeń bakteryjnych. Prof. A. Górski jest także redaktorem naczelnym czasopisma Instytutu AITE, które stało się, wiodącym w Polsce periodykiem naukowym osiągając za rok 2020 IF 4,291. Odnotował też znaczące dokonania w działalności na rzecz rozwijania wysokich standardów etyki w nauce, co zostało potwierdzone wyborem na stanowisko przewodniczącego Komisji ds. Etyki w Nauce od 2019 r.

Zespół

Profesorowie Instytutu

Adiunkci

Specjaliści i pracownicy techniczni

Pracownicy zatrudnieni wyłącznie w ramach grantów

  • mgr inż. Norbert Łodej – specjalista
    (projekt BINWIT nr POPC.02.03.01-IP.01-00-006/17)
  • mgr inż. Filip Orwat – specjalista
    (projekt nr NOR/SGS/ACIPHAGE/0192/2020-00)
  • mgr inż. Justyna Rękas – specjalista
    (projekt BINWIT nr POPC.02.03.01-IP.01-00-006/17)

Doktoranci

Profil badań

  • izolacja fagów do celów terapeutycznych,
  • biologiczna, morfologiczna i genetyczna charakterystyka fagów,
  • badania nad nowymi preparatami bakteriofagowymi, (oczyszczanie oraz przechowywanie bakteriofagów do celów terapeutycznych),
  • wpływ bakteriofagów na układ odpornościowy i monitorowanie wpływu terapii fagowej na ten układ,
  • badania nad bezpieczeństwem i możliwościami wykorzystania bakteriofagów do zwalczania infekcji bakteryjnych,
  • badania przedkliniczne preparatów bakteriofagowych (penetracja tkankowa, farmakokinetyka, efektywność w modelach zwierzęcych, toksyczność),
  • monitorowanie fagooporności szczepów bakteryjnych,
  • eksperymentalna terapia fagowa u zwierząt,
  • badania nad zastosowaniem fagów do ochrony żywności i środowiska,
  • zapewnienie logistyki eksperymentalnej terapii fagowej u ludzi.

Najważniejsze osiągnięcia naukowe

  • Wykazanie, że bakteriofagi wykazują działanie immunomodulacyjne, przy czym różne fagi mogą wywierać odmienne oddziaływania – co może być wykorzystane w terapii m.in. chorób autoimmunizacyjnych i w transplantologii (Górski A. et al.: Phages and immunomodulation. Future Microbiology, 2017, 12: 905-914, http://doi.org/10.2217/fmb-2017-0049). Wysunięcie opartej m.in. na własnych badaniach hipotezy o możliwości zastosowania fagów w terapii COVID-19 (Górski A. et al.: Phages in the fight against COVID-19?. Future Microbiology, 2020, 15: 1095-1100, http://doi.org/10.2217/fmb-2020-0082).
  • Wyniki opublikowane w pracy ‘Mammalian Host-Versus-Phage immune response determines phage fate in vivo’, która została nagrodzona nagrodą im. prof. K. Bassalika. Wyniki opisują zależności pomiędzy układem immunologicznym, bakteriami, a bakteriofagami. Oddziaływania tych elementów na siebie nawzajem zostały ujęte w modele matematyczne na podstawie danych eksperymentalnych, a całość dostarcza informacji o bakteriofagach i głównych czynnikach warunkujących przebieg infekcji po ich podaniu.
  • Trzecia nagroda Prezesa Rady Ministrów w 2015 roku za osiągnięcia naukowo-techniczne dla zespołu pod kierownictwem dra Pawła Tabakowa (Włodzimierz Jarmundowicz, Bogdan Czapiga, Wojciech Fortuna, Ryszard Międzybrodzki) za „Uzyskanie funkcjonalnej regeneracji rdzenia kręgowego u pacjenta z jego całkowitym urazowym uszkodzeniem w wyniku przeprowadzenia operacji dordzeniowej transplantacji autologicznych komórek gleju węchowego”

Metody badawcze

  1. Testy in vitro na modelu hodowli komórkowych.
  2. Analiza statystyczna danych klinicznych (pochodzących od pacjentów leczonych bakteriofagami).
  3. Metoda Adamsa do określania aktywności litycznej fagów.
  4. Metoda Gratia do określania RTD (Routine Test Dilution) fagów.
  5. Metoda kolorymetryczna z wykorzystaniem tetrazolu do wykrywania obecności fagów w próbkach biologicznych i środowiskowych.
  6. Metoda ELISA (immunoenzymatyczna) do określania poziomu przeciwciał antyfagowych w surowicy pacjentów.
  7. Metoda płytkowa neutralizacji do określania poziomu neutralizacji fagów przez przeciwciała antyfagowe w surowicy pacjentów.
  8. Metoda oczyszczania bakteriofagów – chromatografia wykluczania, chromatografia powinowactwa.

Kluczowa aparatura badawcza

  • Komora laminarna S@peflow 1.2. BIOAIR
  • Komora laminarna CLAS II NUAIRE
  • Inkubator CO2, Galaxy 48 New Brunswick
  • Mikroskop świetlny z kamerą cyfrową, Leica
  • Analizator mikrobiologiczny VITEK 2 – compact BioMerieux
  • Wirówka szybkoobrotowa Sigma 3- 30 KS
  • Aparat do hodowli bakterii beztlenowych Whitley H 35 HEPA
  • Licznik komórek i bakteriofagów ProtoCOL SYNBIOSIS
  • Spektrometr Eppendorf
  • Czytnik ELISA
  • Płuczka ELISA do mikropłytek

Wybrane publikacje

  1. Cieślik M., Bagińska N., Jończyk-Matysiak E., Węgrzyn A., Węgrzyn G., Górski A.: Temperate Bacteriophages-The Powerful Indirect Modulators of Eukaryotic Cells and Immune Functions. Viruses. 2021, 13(6): 1013
  2. Letkiewicz S., Łusiak-Szelachowska M., Międzybrodzki R., Żaczek M., Weber-Dąbrowska B., Górski A.: Low Immunogenicity of Intravesical Phage Therapy for Urogenitary Tract Infections. Antibiotics (Basel). 2021, 10(6): 627
  3. Łobocka M., Dąbrowska K., Górski A.: Engineered Bacteriophage Therapeutics: Rationale, Challenges and Future. BioDrugs. 2021, 35(3): 255-280
  4. Górski A., Międzybrodzki R., Żaczek M., Borysowski J.: Phages in the fight against COVID-19? Future Microbiol. 2020, 15: 1095-1100
  5. Górski A., Międzybrodzki R., Węgrzyn G., Jończyk-Matysiak E., Borysowski J., Weber-Dąbrowska B.: Phage therapy: Current status and perspectives. Med Res Rev, 2020, 40(1): 459-463
  6. Górski A., Międzybrodzki R., Jończyk-Matysiak E., Żaczek M., Borysowski J.: Phage-specific diverse effects of bacterial viruses on the immune system. Future Microbiol, 2019, 14(14): 1171-1174
  7. Górski A., Bollyky P.L., Przybylski M., Borysowski J., Międzybrodzki R., Jończyk-Matysiak E., Weber-Dąbrowska B.: Perspectives of Phage Therapy in Non-bacterial Infections. Front Microbiol, 2019, 9: 3306
  8. Górski A., Jończyk-Matysiak E., Łusiak-Szelachowska M., Międzybrodzki R., Weber-Dąbrowska B., Borysowski J.: Bacteriophages targeting intestinal epithelial cells: a potential novel form of immunotherapy. Cell Mol Life Sci, 2018, 75(4): 589-595
  9. Borysowski J., Ehni H.J., Górski A.: Ethics review in compassionate use. BMC Med., 2017, 15(1): 136
  10. Majewska J., Kaźmierczak Z., Lahutta K., Lecion D., Szymczak A., Miernikiewicz P., Drapała J., Harhala M., Marek-Bukowiec K., Jędruchniewicz N., Owczarek B., Górski A., Dąbrowska K.: Induction of Phage-Specific Antibodies by Two Therapeutic Staphylococcal Bacteriophages Administered per os. Front Immunol, 2019, 10: 2607
Projekt jest finansowany z programu POPC
Wróć na górę strony